Het is een sinister, maar tevens fascinerend uitstapje in Parijs: de catacomben. Als je de grote trekpleisters van de metropool wel hebt gezien, ligt onder de grond nog een onbekende wereld te wachten. Een bijna 300 kilometer lang ondergronds netwerk biedt toegang tot een verzameling begraafplaatsen met beenderen van meer dan zes miljoen overleden Parijzenaars.
Uit noodzaak geboren
Deze op het eerste gezicht lugubere toeristische attractie is eigenlijk uit bittere noodzaak ontstaan, nadat de kerkhoven in de stad geen soelaas meer boden. Als oplossing werd besloten de ruimten in de tunnels tussen de aloude kalksteengroeven te gebruiken voor het onderbrengen van de beenderen. Dat was ook noodzakelijk om gezondheidsredenen, want de overvolle begraafplaatsen werden een broeinest van ziekten. Al in 1780 werd daarom de centrale begraafplaats (Cimetière des Innocents) op deze manier ontruimd en de menselijke resten gestort in holle ruimten. Vervolgens werden deze afgeschermd door keurige ‘muren’ van botten en schedelresten.
Beroemdheden zijn er anoniem
Zoek niet naar de namen van de overledenen, want in het gangenstelsel vinden we slechts anonieme resten. Al liggen er zeker ook de overblijfselen van beroemdheden die tijdens de periode van de Franse Revolutie ter dood werden verdeeld, zoals de scheikundige Antoine Lavoisier en politicus Georges Danton. Tot ver in de negentiende eeuw werden de gangenstelsels op deze manier gebruikt als opslagplaats, maar het gangenstelsel was ook een belangrijke schuilplek voor het Franse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Waarmee de geschiedenis van het letterlijk en figuurlijk ondergrondse verzet zich herhaalde. Anderhalve eeuw eerder deden de tegenstanders van Robespierre (De Onomkoopbare) immers hetzelfde. En ook meer recent waren de catacomben een gewild toevluchtsoord, maar dan om een andere reden. In 2004 werd tijdens een oefening van de gendarmerie zelfs een modern filmtheater met compleet restaurant aangetroffen!
Klein deel van de catacomben zijn toegankelijk
Het is misschien een wat afschrikwekkend decor, hetgeen er tevens toe leidde dat deze omgeving in meerdere horrorfilms (zoals Catacombs met de Amerikaanse zangeres Pink) een rol speelde. Natuurlijk zijn niet alle tunnels vrij toegankelijk, maar voor het publiek is een deel van 1,7 kilometer te bezichtigen. Je komt langs één van de tunnels in de wetenschap dat er zich onder de grond in de Lichtstad nog veel meer afspeelt. Want ook tegenwoordig zijn de niet vrij toegankelijke tunnels een welkome schuilplaats voor lieden die het daglicht niet willen verdragen…
